This site is not complete. The work to converting the volumes of സര്‍വ്വവിജ്ഞാനകോശം is on progress. Please bear with us
Please contact webmastersiep@yahoo.com for any queries regarding this website.
Reading Problems? see Enabling Malayalam
നാഡീകോശം
സര്‍വ്വവിജ്ഞാനകോശം സംരംഭത്തില്‍ നിന്ന്
നാഡീകോശം
Neuron
നാഡീവ്യവസ്ഥയുടെ അടിസ്ഥാനഘടകം. പൊതുവേ, ഇത് ന്യൂറോണ്‍ എന്നറിയപ്പെടുന്നു. എച്ച്.ഡബ്ള്യു.ജി. ഫൊണ്‍ വാള്‍ഡെയര്‍ ഹെര്‍ട്സ് എന്ന ജര്‍മന്‍ ശാസ്ത്രജ്ഞനാണ് ന്യൂറോണ്‍ എന്ന പേര് ആദ്യം നിര്‍ദേശിച്ചത് (1891). നാഡീകോശം വിവിധതരം ചോദനകള്‍ക്കനുസൃതമായി ഉത്തേജിപ്പിക്കപ്പെടുകയും, തത്ഫലമായുണ്ടാകുന്ന ആവേഗങ്ങളെ വിവിധ പേശികളിലേക്കും അവയവങ്ങളിലേക്കും പ്രസരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. 0.004 മി.മീ. മുതല്‍ 0.1 മി.മീ. വരെ വ്യാസവും ഒരു സെ.മീ.-ല്‍ താഴെ മുതല്‍ മീറ്ററുകളോളം നീളമുള്ളതുമായ വിവിധതരം നാഡീകോശങ്ങളുണ്ട്.
നാഡീകോശത്തിന് പ്രധാനമായും ഒരു കോശശരീരവും, അതിനോടനുബന്ധിച്ചുള്ള നാഡീതന്തുക്കളുമാണുള്ളത് (പ്രവര്‍ധങ്ങള്‍). കോശശരീരം ന്യൂറോസോം അഥവാ പെരികാരിയോണ്‍ എന്ന പേരില്‍ അറിയപ്പെടുന്നു. 7-70 മൈക്രോമീറ്റര്‍ വരെ വ്യാസമുള്ള നാഡീകോശശരീരങ്ങളുണ്ട്. കോശശരീരത്തിനുള്ളിലായി ന്യൂക്ളിയസ്സും, സൈറ്റോപ്ളാസവും കാണപ്പെടുന്നു. നെഗറ്റീവ് ചാര്‍ജ് പ്രദര്‍ശിപ്പിക്കുന്ന സൈറ്റോപ്ളാസം, ന്യൂറോണല്‍ സൈറ്റോപ്ളാസം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ന്യൂറോപ്ളാസമാണ് സൈറ്റോപ്ളാസത്തിന്റെ അടിസ്ഥാന പദാര്‍ഥം. ആവേഗങ്ങളുടെ പ്രസരണത്തിനാവശ്യമായ പൊട്ടാസ്യം അയോണുകളാല്‍ സമ്പന്നമാണ് ന്യൂറോപ്ലാസം. മൈറ്റോകോണ്‍ഡ്രിയ, ന്യൂറോഫൈബ്രില്‍സ്, നിസ്സല്‍ (ക്രോമോഫില്‍) കണികകള്‍ തുടങ്ങിയ നിരവധി വസ്തുക്കള്‍ സൈറ്റോപ്ളാസത്തിനുള്ളില്‍ കാണപ്പെടുന്നു. റൈബോ ന്യൂക്ളിയോ പ്രോട്ടീന്‍ എന്ന പദാര്‍ഥത്താല്‍ സമ്പന്നമായ നിസ്സല്‍ കണികകള്‍, നാഡീകോശത്തിന്റെ പ്രവര്‍ത്തനത്തിനാവശ്യമായ പ്രോട്ടീനുകള്‍ നിര്‍മിക്കുന്നു. കോശശരീരത്തെ ആവരണം ചെയ്തിരിക്കുന്ന അരിപ്പ പോലെയുള്ള കോശസ്തരത്തിലൂടെയാണ് ആവേഗങ്ങള്‍, കോശശരീരത്തിനുള്ളിലേക്കു പ്രവേശിക്കുന്നത്.
കോശശരീരത്തിനോടനുബന്ധിച്ചു കാണപ്പെടുന്ന നാഡീതന്തുക്കള്‍, യഥാര്‍ഥത്തില്‍ സൈറ്റോപ്ളാസത്തിന്റെ വികസിത ഭാഗമാണ്. ഒരു നാഡീകോശത്തില്‍ പ്രധാനമായും, രണ്ട് തരം പ്രവര്‍ധങ്ങളാണുള്ളത്. നീണ്ട, ഒറ്റയായ പ്രവര്‍ധം ആക്സോണ്‍ (Axon) എന്നും ശാഖകളോടുകൂടിയ ചെറിയ പ്രവര്‍ധങ്ങള്‍ ഡെന്‍ഡ്രൈറ്റുകള്‍ (Dendrites) എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഏകദേശം ഒരു മി.മീ. മുതല്‍ നിരവധി മീറ്ററുകള്‍ വരെ നീളമുള്ളവയാണ് ആക്സോണുകള്‍. ആക്സോണ്‍ മയലിന്‍ (myelin) അഥവാ മെഡുലറി ആവരണം കൊണ്ട് പൊതിഞ്ഞിരിക്കുന്നു. കൊഴുപ്പു പൂരിതമായ മയലിന്‍ ആവരണം ആവേഗങ്ങളെ വളരെ വേഗത്തില്‍ മറ്റ് നാഡീകോശങ്ങളിലെത്തിക്കാന്‍ സഹായിക്കുന്നു. ആക്സോണിന്റെ ചില ഭാഗങ്ങളില്‍, മയലിന്‍ ആവരണം കാണപ്പെടുന്നില്ല. ഈ ഭാഗം റാന്‍വീര്‍ നോഡുകള്‍ (nodes of ranvier) എന്നറിയപ്പെടുന്നു. എന്നാല്‍, അകശേരുകികളുടെ ആക്സോണില്‍, മയലിന്‍ ആവരണം കാണപ്പെടുന്നതേയില്ല. ആക്സോണിന്റെ അഗ്രഭാഗം നിരവധി ചെറുശാഖകളായി പിരിഞ്ഞിരിക്കുന്നു. ഇവ 'ആക്സോണ്‍ ടെര്‍മിനല്‍സ്' എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. പ്രാന്തീയനാഡീവ്യവസ്ഥയിലെ (Peripheral nervous system) നാഡീതന്തുക്കള്‍ക്ക് ന്യൂറിലെമ്മ എന്ന നേരിയ ഒരു ബാഹ്യാവരണവുമുണ്ട്.
ഡെന്‍ഡ്രൈറ്റുകള്‍ക്ക് ഒരു മി.മീറ്ററിന്റെ ഒരംശം മുതല്‍, നിരവധി മി.മീറ്ററുകള്‍ വരെ നീളമുണ്ടായിരിക്കും. ഡെന്‍ഡ്രൈറ്റുകളാണ് മറ്റു നാഡീകോശങ്ങളില്‍നിന്നും അവയവങ്ങളില്‍നിന്നും സന്ദേശങ്ങള്‍ അഥവാ ആവേഗങ്ങള്‍ സ്വീകരിച്ച് ആക്സോണ്‍ വഴി കേന്ദ്ര നാഡീവ്യവസ്ഥയിലെത്തിക്കുന്നത്. പ്രധാനമായും സ്പര്‍ശനം, ചൂട്, കാഴ്ച തുടങ്ങി ചുറ്റുപാടില്‍ നിന്നുള്ള ആവേഗങ്ങളെയാണ് ഇവ പ്രസരിപ്പിക്കുന്നത്. ആക്സോണുകള്‍ ഈ ആവേഗങ്ങളെ മറ്റു നാഡീകോശങ്ങളുടെ ഡെന്‍ഡ്രൈറ്റുകളിലേക്കോ ഉത്തേജിക്കപ്പെടേണ്ട അവയവങ്ങളിലേക്കോ എത്തിക്കുന്നു. തത്ഫലമായി ചലനം, പ്രതികരണം തുടങ്ങി എല്ലാത്തരം പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളും ജന്തുക്കളില്‍ സംജാതമാകുന്നു. നാഡീതന്തുക്കളുടെ നിരവധി സമൂഹങ്ങള്‍ ചേര്‍ന്നാണ് നാഡികളുണ്ടാകുന്നത്.
ഒരു നാഡീകോശത്തിന്റെ ആക്സോണിന് മറ്റൊന്നിന്റെ ഡെന്‍ഡ്രൈറ്റുമായി നേരിട്ട് ബന്ധമില്ല. ഇവ ആവേഗങ്ങളെ സിനാപ്സിസ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒരു ബിന്ദുവിലൂടെയാണ് കടത്തിവിടുന്നത്. ഒരു നാഡീകോശത്തിന്, ശരീരത്തിലെ ആയിരക്കണക്കിന് നാഡികോശങ്ങളുമായും പേശികോശങ്ങളുമായും ഗ്രന്ഥികളുമായും ആശയ വിനിമയമുണ്ടായിരിക്കും.
ആവേഗങ്ങള്‍ പ്രസരിപ്പിക്കുന്ന ദിശയനുസരിച്ച് നാഡീകോശങ്ങളെ പ്രധാനമായും മൂന്നായി വര്‍ഗീകരിച്ചിരിക്കുന്നു. ആവേഗങ്ങളെ മസ്തിഷ്കത്തിലേക്കും സുഷ്മ്നയിലേക്കും പ്രവഹിപ്പിക്കുന്നവ സെന്‍സറി ന്യൂറോണുകള്‍ എന്നറിയപ്പെടുന്നു. മസ്തിഷ്കം, സുഷുമ്ന എന്നിവിടങ്ങളില്‍നിന്നും ആവേഗങ്ങളെ വിവിധ പേശികളിലേക്കും ഗ്രന്ഥികളിലേക്കും എത്തിക്കുന്നവ മോട്ടോര്‍ ന്യൂറോണുകള്‍ എന്നറിയപ്പെടുന്നു. സെന്‍സറി ന്യൂറോണില്‍നിന്നും ആവേഗങ്ങളെ മോട്ടോര്‍ ന്യൂറോണിലേക്ക് പ്രവഹിപ്പിക്കുന്ന ന്യൂറോണുകളാണ് ഇന്റര്‍ ന്യൂറോണുകള്‍. കേന്ദ്രനാഡീവ്യവസ്ഥയിലെ മിക്കവാറും എല്ലാ നാഡീകോശങ്ങളും ഇന്റര്‍ ന്യൂറോണുകളാണ്.
നാഡീകോശത്തില്‍നിന്നുള്ള പ്രവര്‍ധങ്ങളുടെ എണ്ണമനുസരിച്ചും ന്യൂറോണുകളെ വര്‍ഗീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഒരേ ഒരു പ്രവര്‍ധം മാത്രമുള്ളവയെ യൂണിപോളാര്‍ (unipolar) ന്യൂറോണുകളെന്നും ഒരു ആക്സോണും ഒരു ഡെന്‍ഡ്രൈറ്റും മാത്രമുള്ളവയെ ബൈപോളാര്‍ (bipolar) ന്യൂറോണുകളെന്നും വിളിക്കുന്നു. എന്നാല്‍ ഒരു ആക്സോണും നിരവധി ഡെന്‍ഡ്രൈറ്റുകളുമുള്ള നാഡീകോശങ്ങള്‍ മള്‍ട്ടിപോളാര്‍ (multipolar) ന്യൂറോണുകള്‍ എന്നറിയപ്പെടുന്നു.
അകശേരുകികളില്‍ യൂണിപോളാര്‍ ന്യൂറോണുകളാണുള്ളത്; കശേരുകികളില്‍ മള്‍ട്ടിപോളാറും. അകശേരുകികളായ ജന്തുക്കള്‍ക്ക് കേടുപാട് സംഭവിച്ച നാഡീകോശങ്ങളെ പ്രവര്‍ത്തനക്ഷമമാക്കാനും പുതിയവ നിര്‍മിക്കാനും കഴിവുണ്ട്. എന്നാല്‍ കശേരുകികളില്‍ ഇത്തരം പുനര്‍നിര്‍മാണ പ്രക്രിയ സാധാരണയായി കാണപ്പെടുന്നില്ല. പ്രവര്‍ത്തന രീതിയില്‍ കശേരുകികളുടെയും അകശേരുകികളുടെയും നാഡീകോശങ്ങള്‍ സാമ്യത പുലര്‍ത്തുന്നുവെങ്കിലും അവയുടെ എണ്ണത്തിലും വലുപ്പത്തിലും പ്രകടമായ വ്യത്യാസങ്ങളുണ്ട്.
